Osprzęt kotłów jest przedmiotem normy[N35]. Niektóre urządzenia, wchodzące w skład tego osprzętu, są wymienione w normach [N9, N16, N29] i w przepisach Urzędu Dozoru Technicznego.
Norma [N35] określa wymagania dotyczące osprzętu kotłów wodnych o temperaturze zasilania do 105°C i mocy cieplnej do 1 MW. Niektóre wymagania co do poszczególnych urządzeń osprzętu są zróżnicowane, w zależności od mocy kotła. Wielkością rozgraniczającą jest wartość 300 kW.
Spośród urządzeń zabezpieczających kocioł, cztery elementy muszą zostać włączone do automatycznego układu regulacji: regulator temperatury, ogranicznik temperatury maksymalnej, ogranicznik maksymalnego ciśnienia, zabezpieczenie przed brakiem wody w kotle. Dodatkowo mogą być włączone: ograniczniki minimalnego ciśnienia i minimalnego przepływu, jeśli są przewidziane ze względu na warunki eksploatacyjne. Jeśli ograniczniki ciśnienia i temperatury nie są uwzględnione przez producenta w obrębie kotła, to zgodnie z [N35] należy je zainstalować na przewodach jak najbliżej kotła.
Zgodnie z polską normą [N16] kotły o mocy cieplnej powyżej 100 kW powinny mieć układ zabezpieczający, pozwalający na odcięcie dopływu paliwa do kotła w przypadku obniżenia się poziomu wody w instalacji poniżej króćca zasilającego instalację. Takie zabezpieczenie przed opróżnianiem się kotła z wody chroni kocioł przed zniszczeniem. Najczęściej są to urządzenia instalowane na przewodnie zasilającym tuż za kotłem. Jest to stalowe naczynie z umieszczonym wewnątrz pływakiem. Przy obniżeniu poziomu wody następuje opadnięcie pływaka, rozwarcie styków elektrycznych i wyłączenie palnika.
W kotłowniach dachowych zalecane jest zamontowanie tego typu urządzenia bez względu na moc cieplną kotła. Zgodnie z [N35] zabezpieczenie przed opróżnianiem z wody każdego z kotłów jest konieczne wówczas, gdy kotły są usytuowane wyżej niż większość grzejników.
W niektórych kotłach stalowych o dużej pojemności wodnej, producenci przewidują możliwość zamontowania urządzenia zabezpieczającego przed brakiem wody w kotle — bezpośrednio w kotle.
Taką samą funkcję zabezpieczającą mogą spełniać też inne urządzenia. Jeżeli producent kotła przewiduje w osprzęcie kotła ogranicznik minimalnego ciśnienia lub czujnik przepływu (np. w kotłach wiszących), to urządzenie zabezpieczające przed brakiem wody w kotle nie jest potrzebne.
Zadziałanie ograniczników temperatury i ciśnienia oraz urządzenia zabezpieczającego przed opróżnianiem się kotła z wody powoduje blokadę pracy palnika. Konieczna jest interwencja serwisu obsługującego kotły.
Kody powinny być wyposażone w zawory odcinające, jednakże w przypadku pojedynczego kotła o mocy do 70 kW, zawory nie są wymagane.