Kocioł A jest to kocioł tradycyjny. W kotle tym z powodu wysokiej temperatury wody wysoka jest również temperatura spalin. Wzrasta więc znacznie strata wylotowa, tzw. kominowa, która ma największy wpływ na sprawność kotła. Kocioł tradycyjny nie powinien więc być przewymiarowany w stosunku do potrzeb, nie tylko ze względu na koszt, ale również ze względu na niższą (z powodu przewymiarowania) temperaturę spalin w kotle. Może to stanowić bowiem przyczyną jego „roszenia”, czyli wykraplania się pary wodnej ze spalin zarówno w kotle, jak i w kominie. Kotły te powinny być stosowane sporadycznie i tylko w wielokotłowych układach hydraulicznych.
Przykładowy wykres sprawności różnych kotłów w zależności od obciążenia kotła: A – kocioł tradycyjny 90/70°, palnik ON/OFF; B — kocioł nowoczesny, obniżone parametry, np. 75/60°C, palnik modulowany; C — kocioł kondensacyjny 75/60°C; D — kocioł kondensacyjny 40/30°C.
W nowoczesnych instalacjach c.o. zalecane jest utrzymywanie niższych (w porównaniu z tradycyjnymi 90/70°C) parametrów wody, np. 75/60°C, zgodnie z regulacją pogodową. Kotły mają wówczas niższą temperaturę spalin i wyższą sprawność. Dodatkowo stosuje się palniki o małym współczynniku nadmiaru powietrza: λ = 1,1 ÷1,2; mniej powietrza —> mniejsza masa spalin —> mniejsza strata wylotowa —> większa sprawność. Kocioł współpracujący z taką instalacją to nowoczesny kocioł niskotemperaturowy B. Sprawność tego kotła wzrasta w pewnym zakresie obciążenia częściowego, co jest bardzo korzystne w związku z występującym najczęściej w sezonie grzewczym obciążeniem częściowym. Jednocześnie nie ma gwałtownych zmian sprawności przy zmianach obciążenia, a charakterystyki sprawności są prawie płaskie.
Nieco inna jest sytuacja w przypadku kotłów kondensacyjnych (kocioł C i D). Sprawność kotłów kondensacyjnych zdecydowanie wzrasta przy mniejszym obciążeniu. Tak więc dobór kotła przewymiarowanego, np. z uwagi na większe zapotrzebowanie na moc cieplną do celów c.w.u. w domkach jednorodzinnych, nie ma niekorzystnych konsekwencji. Zawsze w przypadku kotłów kondensacyjnych większa jest sprawność przy niższej temperaturze powrotu, czyli przy niższych obliczeniowych parametrach wody w instalacji np. przy ogrzewaniu podłogowym. Kotły te mogą jednak współpracować z instalacjami c.o. grzejnikowymi o parametrach np. 75/60°C. (70/55°C) lub mieszanymi instalacjami ogrzewania podłogowo-grzejnikowymi. Z uwagi na występującą przez większość sezonu grzewczego pracę kotła przy obciążeniu częściowym, sprawność jego zawsze znacznie przewyższa sprawność będącego w podobnej sytuacji kotła niekondensacyjnego.