Ścienny kolektor powietrzny do dogrzewania mieszkań, hal i magazynów

W większości domów jednorodzinnych po stronie południowej znajdują się pomieszczenia, w których najczęściej w ciągu dnia przebywają ludzie (kuchnia – jadalnia lub tzw. pokój dzienny). Zazwyczaj metraże tych pomieszczeń są duże więc zapotrzebowanie na ciepło w ciągu dnia też jest duże. Można więc zainstalować kolektor słoneczny o powierzchni 2 – 4 m² (do ich ogrzewania) na kh ścianie zewnętrznej. Kolektor zainstalowany na ścianie budynku ma szereg zalet. Pionowa płaszczyzna kolektora w półroczu zimowym umożliwia dobrą absorpcję promieniowania słonecznego bezpośredniego i bardzo dobrą absorpcję promieniowania odbitego, którego ilość zwiększa się w okresie zimowym z powodu warstwy śniegu. Kolektor słoneczny na ścianie budynku ma także tę zaletę, że ograniczone zostają straty ciepła przez tylną ściankę (kontakt bezpośredni ze ścianą ogrzewanego mieszkania) oraz straty ciepła wywołane infiltracją wiatru.
Warunkiem poprawności działania kolektora słonecznego do ogrzewania jest dobra izolacja termiczna samego kolektora i ogrzewanego mieszkania, hali lub magazynu.
Schemat kolektora słonecznego naściennego, pracującego w systemie nawiewnym przedstawiono na rysunku.

tmp3283-1

Schemat powietrznego kolektora słonecznego ściennego: 1 – absorber, 2 – zespolenia przesłona szklana, 3 – folia polietylenowa, 4 – otwory do letniej wentylacji kolektora, 5- 4ciana budynku, 6 – otwór wlotowy ciepłego powietrza do pomieszczenia, 7 – otwór wlotowy powietrza chłodnego z pomieszczenia, 8 – obudowa

Główne elementy składowe kolektora to: obudowa skrzynkowa, izolacja, absorber i przesłona przezroczysta (podwójna). Budowę rozpoczynamy od wykonania skrzyni z płyty wiórowej (spód) i desek (rama) . Boki i spód skrzyni wykleić (lub przymocować za pomocą listewek) podwójną warstwą folii aluminiowej na styropianie (tzw. zagrzejnikowej – do ograniczania strat ciepła za grzejnikami c.o.). W górnej i dolnej części ramy zostawiamy otwory zamykane w trakcie właściwej eksploatacji kolektora (okresy chłodne), a otwierane latem, żeby zapobiec przegrzewaniu się kolektora i ściany budynku. W spodzie skrzyni trzeba wydąć otwory do zamocowania wentylatora (wentylatorów) i deflektora. Wymiary tych otworów uzależnione są głównie od wielkości wentylatora (muszą umożliwić jego obsadzenie), a ich rozmieszczenie zależy od tego, w jakiej pozycji ma być zamontowany kolektor na ścianie.

tmp6d59-1

Sposób montażu kolekt ara słonecznego na ścianie budynku i usytuowanie przegród:
1 -ściana budynku, 2 – obudowa kolektora, 3 – kołki rozporowe, 4 – wylot z kolektora, 5 – wlot do kolektora, 6 – przegrody

W miejscach otworów w spodzie kolektora wykuwa się otwory w ścianie budynku, które później łączy się z kolektorem za pomocą kanałów z blachy (folii) aluminiowej. Wielkość wentylatora (lub dwóch mniejszych) dobiera się tak, aby łączne natężenie przepływu przez kolektor wynosiło 100 m³/h na 1m² powierzchni absorbera. W wyniku tego otrzymuje się, przy zalecanej wielkości kolektora 1,5 x 2,5 m wartość 300 m³/h. Odpowiada to wydajności typowego wentylatora łazienkowego.

Zadaniem detektora jest zapobieganie tzw. wstecznej cyrkulacji powietrza w okresach braku promieniowania słonecznego i obniżenia temperatury na zewnątrz budynku. Jest on zbudowany w postaci ramki z przymocowanymi paskami, np. linoleum.

tmp6d59-2

Budowa i zasada działania zasuwy jednokierunkowej a) zapobieganie ucieczce ciepłego powietrza z pomieszczenia, b) umożliwienie nawiewu ciepłego powietrza z kolektora

Zarówno wentylator, jak i deflektor, montujemy w kanale w ścianie. Od strony mieszkania należy przewidzieć ozdobne drewniane ramy i ewentualnie dodatkowe zasuwy do zamykania kanałów nocą. W skrzyni kolektora montujemy też kierownicę z desek w sposób pokazany na rysunku. Ich zadaniem jest spowodowanie równomiernego przepływał powietrza po całej powierzchni absorbera. Absorber w tym przypadku stanowi zewnętrzna powierzchnia folii aluminiowej zagrzejnikowej malowana na czarno. Po wyschnięciu farby skrzynię przykrywamy podwójną warstwą folii polietylenowej (małej gęstości), którą dociskamy do skrzyni listwami i uszczelniamy masą silikonową.
Na zewnątrz konstrukcję drewnianą maluje się ciemną farbą olejną w kolorze odpowiednio dobranym do innych elementów budynku. Należy przewidzieć przybicie odpowiednich zaczepów do powieszenia kolektora na hakach w ścianie budynku.
Obsługa codzienna kolektora polega na włączeniu wentylatora wtedy, gdy temperatura powietrza w kanałach kolektora jest wyższa od temperatury w pomieszczeniu ogrzewanym. Pracą wentylatora może sterować prosty termostat lub może być włączany i wyłączany przez osobę przebywającą w pomieszczeniu. Należy pamiętać, że kolektor słoneczny jest w tym przypadku uzupełniającym źródłem energii. Żądaną temperaturę w pomieszczeniu, gdy wydajność kolektora jest zbyt mała, najwygodniej uzyskać za pomocą dodatkowej nagrzewnicy elektrycznej lub grzejnika c.o. z zaworem regulacyjnym.