Nara – Świątynia Rozkwitu Prawa.

Wiele istniejących w Japonii zabytków architektury zachowuje tylko fragmenty oryginalne. Niektóre są w całości rekonstrukcjami. Ale jest jedna budowla, otoczona sławą i legendą, która przetrwała w swym pierwotnym stanie (wyjąwszy me istniejący refektarz, przebudowaną pagodę i wymieniony po pożarze w 1949 roku dach Złotej Hali) czternaście stuleci. Jedyny na całym Dalekim Wschodzie w znacznej części oryginalny, drewniany obiekt tak sędziwego wieku. To buddyjska Horiudzi – Świątynia Rozkwitu Prawa w Nara dawnej stolicy kraju.

Legenda wiąże powstanie Horiudzi ze sławnym w okresie Asuka (552 710) księciem regentem Umajado, który po śmierci zyskał przydomek Siotoku Taisi Cnota Sprawiedliwości. On to, wypełniając ślubowanie wuja cesarza, Jomei, poczynione na łożu śmierci zbudował w 607 roku Horiudzi.

Świątynia, położona w otoczeniu lesistych wzgórz, tworzy założenie architektoniczne zamknięte wokół czworobocznego dziedzińca okolonego kolumnadą. Monumentalna brama od strony południowej – ciu mon – prowadzi na dziedziniec, którego północną stronę zamykał niegdyś budynek z refektarzem. Dwa pozostałe boki zajmują: Złota Hala (Kondo) z podwójnym dachem (dodany z czasem trzeci dach szpeci jej sylwetkę) – najważniejszy budynek kultowy, mieszczący święte posągi, i pagoda Wewnątrz Kondo, na specjalnym podwyższeniu, pod ozdobnym baldachimem, mieści się wspaniała rzeźba, tzw. Trójca buddyjska, przedstawiająca Buddę w towarzystwie dwu bodhisattwów. Twórcą tego złoconego brązu, z roku 623, był artysta podobno pochodzenia koreańskiego.

Najciekawszym obiektem Horiudzi jest jednak niewątpliwie pagoda. Jej pięć dachów o zawiniętych ku górze narożnikach i dziesięciometrowa iglica przypominają rosnące drzewo. Być może ten kształt jest wyrazem tendencji do harmonizowania architektury z krajobrazem. Ale pagoda ma przede wszystkim charakter symboliczny. Ten pomnik-relikwiarz uosabia pośmiertną drogę, aż do osiągnięcia zbawienia. Kwadratowa platforma pagody – to ziemia; słup biegnący przez środek całej wieży (pod którym spoczywają święte relikwie) – to centrum świata i kosmosu; poszczególne stopnie piętra – to jak gdyby stany coraz wyższej doskonałości duszy (symbolizują zarazem pięć części świata-północ, południe, wschód, zachód i środek oraz pięć żywiołów; ziemię, wodę, ogień, wiatr i niebo); iglica z pierścieniami ma wyrażać królewską godność Buddy – władcy wszechświata, a jej zwieńczenie, promienista kula – „płonący klejnot” wiary.

Horiudzi, unikalny obiekt architektury drewnianej (konstrukcja świątyni opiera się na idealnym dopasowaniu wszystkich elementów bez użycia choćby jednego gwoździa), ma pełne prawo do sławy, którą cieszy się nieprzerwanie od blisko półtora tysiąca lat.