Gruntowy wymiennik ciepła.

Gruntowy wymiennik ciepła (GWC) jest uzupełnieniem dla systemu wentylacyjnego z odzyskiem ciepła. Stanowi go najczęściej rura zakopana na głębokości ok. 1,5 m pod powierzchnią ziemi, gdzie panuje temperatura stała na poziomie 4 – 8°C (temperatura na głębokości ok. 1,5 m pod ziemią nie spada w zimie poniżej 4°, natomiast latem nie wzrasta powyżej 10°C). Korzyścią z zastosowania wymiennika gruntowego jest wstępne podgrzanie powietrza nawiewanego nawet o ponad 20°C. Dzięki temu, że powietrze dostarczane najpierw przepływa przez GWC, nie dochodzi do zamarzania centrali wentylacyjnej i ogranicza się lub nawet całkiem eliminuje konieczność stosowania nagrzewnicy. Gruntowy wymiennik ciepła sprawdza się także latem, w czasie długich upałów.

Pozwala bowiem na ochłodzenie nawiewanego powietrza o 5 – 10°C. Najczęściej montuje się wymienniki rurowe z PCW o zwiększonej przenikalności termicznej, średnicy 20 cm i długości ok. 40 – 60 m. Możliwe jest także zamontowanie rury ze specjalną warstwą antybakteryjną, która ogranicza do minimum możliwość przedostawania się zapachów z wymiennika do wnętrza domu. Skuteczność gruntowego wymiennika ciepła zależy od odpowiedniego doboru średnicy rury, jej długości oraz sposobu ułożenia. Najprostszym, najbardziej efektywnym i jednocześnie najtańszym rozwiązaniem jest zastosowanie wymiennika prostego, gdzie nie ma żadnych załamań rury, które zwiększałyby opory przepływu powietrza. Taki układ, ze względu na potrzebną ilość miejsca, nie zawsze jest możliwy do wykonania na każdej działce. Dlatego dopuszcza się również wersje łamane, przy czym zalecane jest wówczas stosowanie kolan o kącie załamania 30° lub 45°, ponieważ powodują mniejsze opory powietrza niż kolana 90°. Czasami, dla oszczędności kosztów i miejsca, inwestorzy decydują się na ułożenie wymiennika w wykopie pod fundamenty. Jest to rozwiązanie niedopuszczalne z kilku względów. Przede wszystkim niska jest jego efektywność, ponieważ ciepło odbierane jest tylko z gruntu pod budynkiem, który w krótkim czasie się wyziębia, a nie ma możliwości szybkiej jego „regeneracji”. Drugim powodem jest brak możliwości serwisowania w przypadku zatkania wymiennika. Może także dojść do uszkodzenia rury pod wpływem osadzania budynku.

Innym rodzajem wymiennika gruntowego jest złoże żwirowe, które dodatkowo stanowi filtr dla dostarczanego powietrza. Jego wadą jest jednak możliwość zalania wodą lub zamulenia, przez co wymiennik przestaje działać lub wydziela nieprzyjemny zapach stęchlizny. Konieczna jest wtedy wymiana złoża. Można także wykonać pustą przestrzeń między złożem żwirowym – jest to tzw. wymiennik płytowy. Wymaga to jednak wysokiej staranności w montażu, a także znacznie podnosi koszty.