Londyn – Tower.

Zamek, a właściwie twierdza Tower ma długą i ciekawą historię, obfitującą w niejeden groźny epizod. Jest jednym z najstarszych zespołów budowli londyńskich, choć o niejednolitym charakterze stylowym, gdyż rozbudowywany był w różnych czasach. Najsłynniejsza w tym sławnym zespole jest White Tower — Biała Wieża. Tę część zamku zbudował w latach 1078-1097 biskup Gundulf z Rochester dla króla Wilhelma I Zdobywcy. White Tower wzniesiona została na planie czworoboku, z wtopioną w jeden z narożników romańską kaplicą św. Jana (w latach 1663-1709 rekonstruował ją słynny architekt Christopher Wren).

W późniejszych czasach, kiedy White Tower stanowiła rezydencję królewską, a nie tylko twierdzę (za Henryków VII i VIII oraz za Karola II), na trzeciej kondygnacji znajdowała się wielka Sala Rady Królewskiej. W XIII wieku teren, na którym stała White Tower, na lewym brzegu Tamizy, otoczono dwoma rzędami murów obronnych, tworzących w planie formę nieregularnego sześcioboku. W narożach wzmocniono je trzynastoma wieżami, z których najsławniejsze to Byward Tower, Middle Tower, Bloody Tower, Garden Tower i Wakefield Tower. W tej ostatniej mieszczą się dziś zbiory kosztowności i insygniów królewskich. Na początku XVI wieku w obrębie murów wzniesiono kościół św. Piotra. W ostatnich dwu stuleciach wielokrotnie przeprowadzano prace restauracyjne i rekonstrukcyjne przy słynnym zamku.

Tower otacza przede wszystkim ponura, zła sława. Do roku 1820 zamek służył najczęściej za więzienie i miejsce krwawych egzekucji. To w jego murach w 1381 roku stracony został, na rozkaz lorda-majora Londynu, przywódca buntu chłopskiego, Wat Tyler. W czasie krwawych walk o tron między książętami Yorku a rodem Lancastrów, Tower stała się świadkiem straszliwych kaźni. W 1471 roku stracony tu został król Henryk VI z rodu Lancastrów, po przegraniu z późniejszym Ryszardem III bitwy pod Tawkesbury i uwięzieniu. Przy egzekucji obecny był sam jej sprawca — Ryszard. W dążeniu do korony Ryszard nie zawahał się następnie podnieść ręki na własną rodzinę. W 1483 roku uwięził w Tower oficjalnie panującego małoletniego bratanka Edwarda V oraz jego przyrodniego brata Ryszarda Greya, po czym obu kazał ściąć. W 1535 roku, 6 lipca, Henryk VIII kazał tu ściąć wybitnego humanistę, lorda-kanclerza królestwa, Tomasza Morusa, za jego opozycję wobec Aktu Supremacji, ustanawiającego króla głową Kościoła anglikańskiego. W rok później pod katowskim toporem złożyła głowę w Tower druga żona Henryka VIII – Anna Boleyn. W 1542 roku, na rozkaz tegoż monarchy, ścięta została w Tower jego piąta z kolei żona Katarzyna Howard. Na tym bynajmniej nie kończy się lista wysoko utytułowanych osób, które w Tower złożyły głowę pod katowskim toporem. Straszne dzieje, mrożąca krew w żyłach sława budowli.